تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی| کاربردها+ جدول مقایسه

همان‌طور که شکار شیر با تفنگ بادی خواب‌وخیال است، با تجهیزات ابتدایی هم نمی‌توانیم با غول بی‌شاخ‌ و دم آتش‌سوزی مقابله کنیم. هرچند امکان دارد صدای آژیر هشدار در خانه یا کارخانه یکی باشد اما پشت این صدا، سیستم‌هایی با عملکرد، طراحی و هدف‌های متفاوت قرار دارند. تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی فقط در ابعاد و تجهیزات نیست، بلکه در سطح حساسیت، شیوه اجرای سیستم اعلام حریق و حتی نحوه واکنش به خطر هم تفاوت‌های چشمگیری وجود دارد.

اگرچه نصب دتکتور دود ساده در خانه می‌تواند جان خانواده را نجات دهد اما در محیط‌های صنعتی، پای تجهیزات پیشرفته‌تری در میان است که باید با استانداردهای خاصی هم‌خوانی داشته باشند. انتخاب اشتباه یا غفلت از جزئیات فنی، در لحظه بحران، خسارات جبران‌ناپذیری به بار می‌آورد. در بازار تجهیزات اعلام حریق، راهنمایی‌های دقیق کم است و همین موضوع انتخاب را دشوار می‌کند. تا انتها همراه ما در این مقاله از ساتل صنعت بمانید تا با درک تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی و با انتخابی آگاهانه، به‌سرعت تاییدیه آتش‌نشانی را بگیرید.

تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی؛ کدام مناسب شماست؟

آمارها شوکه‌کننده‌اند! تا پایان سال ۲۰۱۹ در انگلستان، ۲۳۷ مورد در آتش‌سوزی جان شیرینشان را از دست دادند و ۷۰۲۱ مورد مصدوم شدند. همچنین طی پنج سال گذشته، اقتصاد بریتانیا به دلیل آتش‌سوزی‌های قابل پیشگیری در انبارهای تجاری، یک میلیارد پوند از تولید ناخالص داخلی و ۵۰۰۰ شغل تمام‌وقت را از دست داده است.

با توجه به آمار نگران‌کننده تلفات و خسارات ناشی از آتش‌سوزی، انتخاب نادرست یا بی‌توجهی به نوع آژیر هشدار عواقب جبران‌ناپذیری به همراه دارد؛ بنابراین درک تفاوت میان سیستم‌های هشدار آتش در محیط‌های مسکونی و تجاری از واجبات هر پروژه ساختمانی و تجاری است؛ چرا که انتخاب هوشمندانه باعث حفظ جان، سرمایه و آرامش روان می‌شود. در ادامه به تحلیل تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی از تمام زوایا می‌پردازیم:

به نقل از سایت معتبر caldersecurity: «در عرصه‌ تجهیزات اعلام حریق، انواع مختلفی از آژیرهای هشدار آتش وجود دارد که با توجه به نوع ملک و سطح امنیت موردنیاز ، طراحی سیستم اعلام حریق انتخاب می‌شوند. مثلا امکان دارد آژیر مناسب محیط تجاری برای محیط مسکونی مناسب نباشد.»

۱- تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی در کاربرد و عملکرد 

وقتی حرف از آژیرهای هشدار دود به میان می‌آید، اکثر ما یاد سیستم‌های اعلام حریق خانگی می‌افتیم؛ همان‌هایی که موقع پخت‌وپز گاهی بی‌موقع شروع به زنگ زدن می‌کنند. اما تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی خیلی بیشتر از این است. (مقاله مرتبط: انتخاب سیستم اعلام حریق ساختمان مسکونی)

به نقل از سایت peakalarm: «سیستم‌های خانگی مثل نگهبان‌های وفاداری‌ هستند که با دتکتورهای دود، حسگرهای حرارتی و آشکارسازهای منوکسید کربن در نقاط حساس خانه نصب می‌شوند تا به‌محض بروز خطر، با صدای بلند هشدار دهند و ساکنین را مطلع کنند. این سیستم‌ها ساده، کاربرپسند و قابل‌نصب توسط خود کاربر یا نصاب حرفه‌ای هستند و حتی بعضی مدل‌ها قابلیت اتصال به موبایل را دارند تا در هر کجا که هستید، امنیت خانه‌تان را زیر نظر داشته باشید.»

کاربرد و عملکرد سیستم‌های اعلام حریق خانگی صنعتی یا تجاری

سیستم‌های اعلام حریق تجاری مثل ارتشی سازمان‌یافته برای محافظت از ساختمان‌های بزرگ و پیچیده مانند ادارات، فروشگاه‌ها و کارخانه‌ها طراحی شده‌اند. این سیستم‌ها باید مطابق با قوانین و استانداردهای سخت‌گیرانه آتش‌نشانی باشند و از ترکیب پیشرفته‌ دتکتورهای دود، حسگرهای حرارتی، آشکارسازهای شعله و سیستم‌های اسپرینکلر بهره می‌برند تا کوچک‌ترین نشانه‌های آتش‌سوزی را سریع و دقیق شناسایی کنند. (مقاله مرتبط: تفاوت دتکتور دودی و حرارتی)

نمونه‌های مدرن حتی مجهز به فناوری نمونه‌برداری هوا هستند که مانند چشمی تیزبین، اولین ذرات دود را حس می‌کند. علاوه بر صدای بلند و هشدارهای شنیداری، این سیستم‌ها از نشانگرهای نوری و فرمان‌های صوتی خودکار هم استفاده می‌کنند تا همه افراد به سرعت واکنش نشان دهند. مهم‌تر از همه، این سیستم‌ها به طور ۲۴ساعته توسط متخصصان پایش می‌شوند.

۲- تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی تشخیص و پوشش‌دهی

دتکتورهای دود خانگی مثل چراغ قوه‌ای هستند که تنها چند اتاق را روشن می‌کند؛ معمولا در راهروها، اتاق خواب‌ها و سالن‌های نشیمن نصب می‌شوند، جایی که احتمال آتش‌سوزی بیشتر است و به‌صورت مستقل کار می‌کنند. در مقابل ساختمان‌های تجاری مانند شهرهای بزرگ و پیچیده هستند که نیاز به شبکه‌ای گسترده از دتکتورها دارند تا فضاهای وسیعی مثل دفاتر، انبارها و ساختمان‌های چند طبقه را پوشش دهند. این سیستم‌ها درست مثل سامانه‌ هشدار جامع که تمام نقاط خطر را زیر نظر می‌گیرد به هم متصل هستند و قابلیت نظارت پیشرفته دارند.

۳- تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی در فناوری تشخیص آتش

آگاهی از تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی در فناوری تشخیص آتش به‌شدت مهم است. بیشتر دتکتورهای خانگی از فناوری یونیزاسیون یا فوتوالکتریک استفاده می‌کنند که دود و ذرات ناشی از سوختن را شناسایی می‌کند؛ این فناوری‌ها برای فضای کوچک و محدود مناسب هستند اما در برابر نیازهای گسترده و پیچیده محیط‌های بزرگ صنعتی و تجاری کارآمد نیستند. سیستم‌های اعلام حریق صنعتی با حسگرهای پیشرفته‌تر مانند حسگر حرارت، شعله و گاز تجهیز شده‌اند که می‌توانند انواع مختلف آتش‌سوزی‌ها ناشی از نقص‌های الکتریکی یا واکنش‌های شیمیایی را تشخیص دهند. این سیستم‌ها مثل چشمی دقیق و چندوجهی هستند که هر نوع خطر را به‌سرعت شناسایی می‌کند.

۴-تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی در منبع تغذیه

آژیرهای خانگی معمولا با باتری‌های قابل‌تعویض یا سیم‌کشی برق ساختمان به همراه باتری پشتیبان، کار می‌کنند. این سیستم‌ها برای خانه کافی هستند اما نیاز به مراقبت و تعویض باتری دارند. در مقابل سیستم‌های تجاری معمولا به طور مستقیم به برق ساختمان متصل هستند و منابع برق اضطراری مثل ژنراتور یا باتری پشتیبان دارند تا حتی در قطعی برق هم بدون وقفه کار کنند؛ درست مثل قلبی که بدون وقفه می‌تپد و جان ساختمان را حفظ می‌کند.

۵- نظارت و هشدارها

شناخت نوع هشدار هم به‌عنوان تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی از موارد مهم است. در خانه‌ها، صدای آژیر تنها به ساکنان هشدار می‌دهد و واکنش به خود آن‌ها بستگی دارد؛ اگرچه برخی سیستم‌های خانگی به خدمات مانیتورینگ متصل هستند، اما بیشتر آن‌ها مستقل‌ کار می‌کنند. سیستم‌های تجاری بخشی از سامانه بزرگ‌تر و هوشمندتر هستند که ۲۴ساعته تحت نظارت قرار دارند و در صورت تشخیص دود یا آتش، به‌صورت خودکار به ساکنان و خدمات اضطراری اطلاع می‌دهند. این سیستم‌ها می‌توانند با اسپرینکلرها، درهای خودکار ضدحریق و سیستم‌های تخلیه هماهنگ شوند و مثل ارکستری منسجم، عملیات نجات را به بهترین شکل اجرا کنند.

۶- استانداردها و قوانین

دتکتورهای خانگی باید مطابق با قوانین محلی باشند که معمولا ساده‌تر و کم‌دقت‌تر است. اما سیستم‌های اعلام حریق تجاری باید با استانداردهای سخت‌گیرانه‌تر مانند NFPA و OSHA هماهنگ باشند که شامل بازرسی‌های دوره‌ای، تست و نگهداری توسط متخصصان می‌شود. آگاهی از تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی در قوانین آتش‌نشانی هر کشور نقش مهمی در سرعت‌بخشیدن به فرایند اخذ تاییدیه آتش‌ نشانی دارد که به مشاوره با کارشناسی کاربلد نیاز دارد.

سیستم اعلام حریق را کجا نصب کنیم؟

جایی که جان آدم‌ها در خطر است، تعلل جا ندارد! سیستم اعلام حریق یعنی یک قدم جلوتر از حادثه باشید و انتخاب درست بر اساس توجه به تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی ایمنی شما را همه‌جا ضمانت می‌کند.

به نقل از وب‌سایت آتش‌نشانی ایران: «طبق مبحث سوم مقررات ملی ساختمان و استاندارد جهانیNFPA101، هرجایی که جمعیت زیاد، ارتفاع  یا ریسک بالا داریم، آژیر آتش باید همیشه آماده‌به‌کار باشد. از پارکینگ‌های بسته، آپارتمان‌های بالای ۵ طبقه، مدارس شلوغ، مراکز درمانی، سالن‌های نمایش و رستوران‌ها گرفته تا ساختمان‌های اداری، انبارها و فضاهای صنعتی همگی باید مجهز به سیستم اعلام حریق متناسب با همان فضا باشند.»

همین الزامات قانونی و فنی هستند که اخذ تاییدیه آتش‌نشانی را به یکی از مراحل مهم در ساخت و بهره‌برداری از ساختمان‌ها تبدیل کرده‌اند. فرقی نمی‌کند ساختمان شما تجاری اداری یا مسکونی باشد؛ بدون نصب اصولی و استاندارد سیستم اعلام حریق، امکان دریافت پایان کار، مجوز بهره‌برداری یا تاییدیه نهایی از سوی سازمان آتش‌نشانی وجود ندارد.

در این میان توجه به تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی نقش مهمی دارد؛ چراکه نوع ساختمان، کاربری آن و میزان ریسک حریق تعیین می‌کند که چه سیستمی باید نصب شود. بی‌توجهی به تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی، انتخاب نادرست یا اجرای غیراستاندارد، ایمنی را به خطر می‌اندازد و فرایند دریافت مجوزها را با مشکل مواجه می‌کند.

کلام آخر

در این مقاله از همه جوانب به بررسی تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی پرداختیم. انتخاب درست بر مبنای توجه به این تفاوت‌ها، پشتوانه امنیت خانواده و کسب‌وکار شما می‌شود. همچنین نصب صحیح و استاندارد سیستم، اعتماد ماموران آتش‌نشانی را جلب می‌کند و تعهد شما را نشان می‌دهد. در این مسیر فروشنده‌هایی کارتان را راه می‌اندازند که فقط سیستم و تجهیزات نمی‌فروشند بلکه با دانش و مشاوره حرفه‌ای، بهترین سیستم اعلام حریق مطابق استاندارد را به شما پیشنهاد می‌دهند.

در ساتل صنعت، تیمی متخصص و متعهد داریم که صفر تا صد پروژه شما را بررسی می‌کنند و سریع‌ترین راه اخذ تاییدیه‌های آتش‌نشانی را پیش پایتان می‌گذارند. برای مشاوره، بازدید از پروژه یا دریافت پیش‌فاکتور رسمی مطابق با ضوابط آتش‌نشانی، همین حالا با مشاوران ساتل صنعت تماس بگیرید. امنیت محل کار و زندگی‌تان را به تعویق نیندازید.

سوالات متداول

1. تفاوت‌های بین تجهیزات آتش‌نشانی صنعتی و خانگی چیست؟
   تجهیزات آتش‌نشانی صنعتی مقاوم‌تر، تخصصی‌تر و مطابق با استانداردهای پیچیده برای محیط‌های پرخطر طراحی شده‌اند، درحالی‌که تجهیزات خانگی ساده‌تر و مناسب برای استفاده در فضاهای مسکونی و تجاری معمولی هستند.
2. چه عواملی بر انتخاب تجهیزات آتش‌نشانی صنعتی تاثیر می‌گذارند؟
   نوع خطرات احتمالی، وسعت فضا، شرایط محیطی (مانند دما، رطوبت، وجود مواد شیمیایی) و سطح ریسک از مهم‌ترین عواملی هستند که در انتخاب تجهیزات آتش‌نشانی صنعتی نقش تعیین‌کننده دارند.
3. تفاوت اعلام حریق صنعتی و خانگی در حسگرها چیست؟
   حسگرها در نوع، دقت و دامنه تشخیص متفاوت هستند؛ حسگرهای صنعتی پیشرفته‌تر و مناسب شرایط خاص‌تر هستند.