می‌خواهیم شما را به چالش ذهنی دعوت کنیم. چشمانتان را ببندید و روزی را به ذهنتان بیاورید که گوشی به شما آلارم می‌دهد پیامی دارید. صفحه گوشی را باز می‌کنید اما شماره یا اسمی از فرستنده پیام نمی‌بینید. احتمالا در هاله‌ای از ابهام فرو می‌روید. تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر هم در همین ایجاد حس سردرگمی و ابهام نهفته است؛ چراکه سیستم‌های متعارف هشدار کلی می‌دهند، اما سیستم‌های آدرس‌پذیر دقیقا می‌گویند کدام دتکتور فعال شده و به شما امکان عکس‌العمل سریع‌تر و هدفمندتر می‌دهند.
در این مقاله از ساتل صنعت، تفاوت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر را بررسی می‌کنیم تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید؛ انتخابی که هم امنیت ساختمان و جان افراد را تضمین کند و هم سرعت روند اخذ تاییدیه آتش نشانی را بالا ببرد. اگر در انتخاب سیستم اعلام حریق مناسب پروژه‌تان مردد هستید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید. (مقاله مرتبط: راهنمای خرید سیستم اعلام حریق)
تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر چیست؟
سیستم‌های اعلام حریق مثل دوستان قابل اعتمادی هستند که همیشه حواسشان به اطراف است و در اولین لحظه خطر، به شما هشدار می‌دهند تا جان و دارایی‌هایتان در امان بماند. اگر در ساختمان‌های مسکونی یا تجاری به دنبال راهکاری مطمئن برای حفاظت هستید، حتما با دو نوع رایج سیستم اعلام حریق یعنی متعارف و آدرس‌پذیر برخورد کرده‌اید.
به نقل از سایت firesystems: «اصلی‌ترین تفاوت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در نحوه ارتباط دستگاه‌های میدانی یعنی دتکتورها، کلیدهای اعلام حریق و… با پنل مرکزی اعلام حریق است.»
۱- وقتی عملکرد معنی پیدا می‌کند
اولین تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در معنا و عملکرد خودش را نشان می‌دهد؛ بنابراین یکی‌یکی هرکدام را بررسی می‌کنیم:
سیستم اعلام حریق متعارف
سیستم اعلام حریق متعارف مثل چراغ‌های هشدار در آپارتمان است که وقتی هر کدام روشن شود، فقط به شما می‌گوید که در کدام بخش از ساختمان مشکلی وجود دارد، اما دقیقا نمی‌گوید کدام واحد دچار مشکل شده است. در این سیستم، هر دتکتور یا دستگاه اعلام حریق با سیم جداگانه به پنل مرکزی وصل می‌شود و وقتی آلارمی فعال شود، فقط زون یا منطقه‌ای که مشکل دارد نشان داده می‌شود. این یعنی شما می‌دانید در کدام طبقه یا بخش ساختمان خطر وجود دارد اما برای پیدا کردن محل دقیق باید وقت و انرژی بیشتری صرف کنید.
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر
به نقل از وب‌سایت forbel: «سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر مثل نقشه دیجیتال دقیق است که به شما می‌گوید دقیقا در کدام اتاق یا نقطه از ساختمان آتش‌سوزی رخ داده است.»
در این سیستم هر دستگاه اعلام حریق آدرسی مخصوص به خود دارد و به پنل کنترل مرکزی متصل است که به‌صورت مداوم اطلاعات آن را دریافت می‌کند. وقتی آلارمی فعال شود، پنل علاوه بر هشدار، مکان دقیق دستگاه فعال‌شده را نمایش می‌دهد؛ مثلا «دتکتور دود در اتاق ۱۰۲ طبقه اول». این قابلیت به تیم‌های امداد و مسئولان ایمنی کمک می‌کند سریع‌تر و هدفمندتر و بدون نیاز به جستجوی طولانی در ساختمان جلو روند.
۲- مزایا و معایبی که وجه تمایز می‌شوند؛
| تفاوت | سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر | سیستم اعلام حریق متعارف |
| مزایا | ارائه موقعیت دقیق دستگاه فعال شده، کاهش خطاها و هشدارهای کاذب، قابلیت توسعه و افزودن دستگاه‌های بیشتر، قابلیت نظارت مداوم و تشخیص دقیق خرابی‌ها، افزایش سرعت واکنش به آتش‌سوزی و کاهش خسارات | هزینه خرید پایین‌تر، نصب و راه‌اندازی ساده‌تر در مکان‌های کوچک، مناسب برای ساختمان‌های کوچک با نیازهای ساده‌تر، تجهیزات و قطعات دردسترس‌تر و ارزان‌تر |
| معایب | هزینه اولیه بالاتر، نیاز به تخصص بیشتر برای نصب و راه‌اندازی | کابل‌کشی بیشتر و پیچیده‌تر به دلیل سیم‌کشی جداگانه، نداشتن توانایی در شناسایی دقیق محل آتش، هشدارهای کاذب بیشتر به دلیل تمایز نیافتن بین دستگاه‌ها، محدودیت در توسعه و اضافه کردن دستگاه‌های جدید |
۳- کاربردهایی که هر سیستم را متمایز می‌کند؛
به نقل از سایت iran125: «بر اساس مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، نصب سیستم اعلام حریق در ساخت‌هایی چون پارکینگ‌های بسته، هتل‌ها، ساختمان‌های مسکونی بالای ۵ طبقه، بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، اماکن مذهبی، فرهنگی، آموزشی، تجاری، صنعتی و انباری با ظرفیت یا ریسک بالا الزامی است.»
اما تفاوت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در کاربرد چیست؟ اجرای سیستم اعلام حریق متعارف بیشتر مناسب فضاهای کوچک و ساختمان‌های ساده است که حضور مستمر کاربران امکان واکنش سریع را فراهم می‌کند؛ چراکه تنها منطقه یا زون کلی وقوع حریق را نشان می‌دهد و محل دقیق را مشخص نمی‌کند. در مقابل طراحی سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر مناسب فضاهای بزرگ و پیچیده مانند بیمارستان‌ها و هتل‌های چندطبقه است که با اختصاص دادن آدرس دقیق به هر دستگاه، موقعیت دقیق حریق را به پنل گزارش می‌دهد و امکان واکنش سریع‌تر و هدفمندتر را فراهم می‌کند. این ویژگی‌ها باعث کاهش زمان پاسخگویی نیروهای امدادی، بهبود مدیریت ایمنی و کاهش خسارت‌های احتمالی می‌شود؛ بنابراین برای محیط‌های وسیع و حساس گزینه‌ای ایده‌آل به شمار می‌رود.
۴- سیم‌کشی‌ها تفاوت‌ها را رقم می‌زنند؛
وجه دیگر تفاوت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر در نوع سیم‌کشی آنها است. در سیستم‌های متعارف، هر زون مانند یک مدار شعاعی عمل می‌کند و هر دستگاه سیم جداگانه‌ای برای اتصال دارد. اما در سیستم آدرس‌پذیر، پنل کنترل با چندین دستگاه حاضر در محل به صورت مشترک ارتباط برقرار می‌کند. در سیستم آدرس‌پذیر سیم‌کشی کمتری نیاز است؛ چون یک سیم همه دستگاه‌ها را به پنل کنترل متصل می‌کند. یعنی سیستم‌های آدرس‌پذیر نسبت به سیستم‌های متعارف سیم‌کشی کمتر و منظم‌تری دارند؛ چراکه هر دستگاه از آدرس منحصر‌به‌فرد و قابلیت ارسال اعلان جداگانه برخوردار است.
۵- اعداد و ارقام نقشی مهم ایفا می‌کنند؛
تفاوت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر از زاویه قیمتی هم به چشم می‌آید. سیستم‌های متعارف قیمت اولیه کمتری دارند اما هزینه نصب آنها معمولا بالاتر است؛ چرا که سیم‌کشی گسترده و پیچیده‌تری نیاز دارند. سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر از نظر عملکرد معمولا گران‌تر از سیستم‌های متعارف هستند اما اطلاعات دقیق و کاربردی که این سیستم‌ها ارائه می‌دهند، ارزش هزینه اضافی را دارد. هرچند قیمت اولیه سیستم‌های آدرس‌پذیر بالاتر است اما هزینه نصب کمتری دارد. با توجه به دقت بالای این سیستم‌ها، احتمال صدور هشدار اشتباه بسیار کمتر است؛ موضوعی که می‌تواند از تحمیل هزینه‌های اضافی و اختلال در عملیات جلوگیری کند.
۶- هشدارهای اشتباهی که خرج می‌تراشند؛
در مورد قبلی گفتیم که هشدارهای کاذب هزینه‌های قابل‌توجهی برای آتش‌نشانی و نیروهای امدادی ازجمله مصرف سوخت، استفاده از منابع، اتلاف زمان و حتی ایجاد خطر آسیب‌دیدگی در طول عملیات. ایجاد می‌کنند. در سیستم‌های متعارف، به دلیل فناوری ساده‌تر، دستگاه‌ها ذرات گردوغبار یا آلودگی‌های محیطی را به‌عنوان دود تشخیص می‌دهند و بدون وجود حریق واقعی، آلارم فعال می‌شود. متاسفانه در این نوع سیستم‌ها امکان تشخیص فوری این که هشدار به دلیل حادثه واقعی است یا خطای سیستمی، تا پیش از حضور نیروهای امدادی وجود ندارد.
در مقابل سیستم‌های اعلام حریق آدرس‌پذیر با رصد مستمر حساسیت آشکارسازها و ارسال اطلاعات دقیق و فوری به پنل مرکزی، قابلیت اطمینان بسیار بالاتری در تشخیص تهدید واقعی دارند. آنها با یکپارچه‌سازی هشدارها، خطاها و سیگنال‌های نظارتی، امکان ارائه پیام‌های صوتی و دستورالعمل‌های ضروری به ساکنان را فراهم می‌کنند. این کاهش هشدارهای اشتباه باعث می‌شود ساکنان با اطمینان بیشتری به هشدار واکنش نشان دهند و اقدامات فوری و موثر انجام دهند.
انتخاب هوشمندانه سیستم اعلام حریق با ۵ نکته طلایی
تا اینجا از تمام زوایا به بررسی تفاوت سیستم اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر پرداختیم حالا با در نظر گرفتن نکات زیر به راحتی می‌توانید سیستم اعلام حریق مناسبی را انتخاب کنید که ازطرفی از سرمایه‌های ارزشمند زندگی‌تان یعنی جان و مالتان محافظت می‌کند. از سویی دیگر در روند اخذ تاییدیه آتش‌نشانی به بن‌بست نمی‌رسید و مجوزتان را سریعا می‌گیرید.
- سیستم‌های متعارف بیشتر برای کاربردهای بسیار کوچک یا مشتریانی که تمایلی به ارتقا ندارند مناسب‌اند. (مقاله مرتبط: انتخاب سیستم اعلام حریق ساختمان مسکونی)
- سیستم متعارف در حفاظت از ساختمان‌های بزرگ محدودیت‌های جدی دارد.
- سیستم‌های آدرس‌پذیر ایمن‌تر هستند و اطلاعات دقیق‌تری را رمزگشایی و به پنل مرکزی منتقل می‌کنند. این قابلیت باعث افزایش سرعت و دقت در اطفای حریق می‌شود.
- نیروهای امدادی در هنگام پاسخ به آتش‌سوزی به حداکثر اطلاعات نیاز دارند و سیستم آدرس‌پذیر این اطلاعات را به‌راحتی انتقال می‌دهد.
- سیستم‌های آدرس‌پذیر مکان دقیق آتش‌سوزی را ارائه می‌دهند. این ویژگی منجر به نجات جان انسان‌ها، صرفه‌جویی در زمان و کاهش هزینه‌ها می‌شود.
کلام آخر
در این مقاله به بررسی تفاوت اعلام حریق متعارف و آدرس پذیر پرداختیم. حالا می‌دانید که در انتخاب سیستم اعلام حریق، نباید تک‌بعدی باشید و فقط به هزینه اولیه توجه نکنید؛ سیستم‌های آدرس‌پذیر با دقت بالا و قابلیت توسعه، ایمنی بیشتری برای ساختمان‌های بزرگ فراهم می‌کنند و در اخذ تاییدیه آتش‌نشانی موثر هستند. سیستم‌های متعارف برای فضاهای کوچک‌تر کاربرد دارند اما دنیای آنها محدود است.
ما درک می‌کنیم که استرس تاییدیه آتش‌نشانی، سردرگمی در انتخاب سیستم اعلام حریق و ترس از هزینه‌های اضافه هر آدمی را به ورطه بلاتکلیفی می‌کشاند؛ مخصوصا وقتی پای ایمنی جان و مال وسط باشد. ساتل صنعت دقیقا برای همین دغدغه‌ها کنار شما است. تیم تخصصی ما قدم‌به‌قدم از انتخاب تا اجرا، هوشمند، سریع و مطابق با استانداردهای آتش‌نشانی همراهتان می‌ماند تا بدون دردسر، تاییدیه آتش‌نشانی را بگیرید، در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید و با خیالی آسوده، امنیت واقعی را به ساختمانتان بیاورید. یک تماس کافی است تا مسیر گرفتن تاییدیه را برایتان هموار کنیم.
سوالات متداول
- مزایای نصب سیستم آدرس پذیر نسبت به متعارف چیست؟
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر با کابل‌کشی کمتر، نصب آسان‌تر، تشخیص سریع و دقیق، عیب‌یابی ساده، ذخیره‌سازی رویدادها و انعطاف‌پذیری بالا، در پروژه‌های بزرگ انتخابی مطمئن و مقرون‌به‌صرفه است. - انواع روش‌های آدرس‌دهی تجهیزات سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر کدام‌اند؟
آدرس‌دهی دستی، آدرس‌دهی فیزیکی و آدرس‌دهی خودکار روش‌های آدرس‌دهی تجهیزات سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر هستند. - چرا به سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر نیاز داریم؟
سیستم اعلام حریق آدرس‌پذیر با شناسایی سریع و دقیق محل آتش‌سوزی، برای نجات جان و مال در ساختمان‌های بزرگ، حیاتی و غیرقابل‌جایگزین است.
