در سال ۲۰۲۴، بیش از ۳۴۳٬۰۰۰ تماس با آتش‌نشانی در ایران ثبت شده است. تماس‌هایی که بیش از ۲۴ درصد آنها به‌دلیل انفجار گاز تا حریق وحشتناک به عملیات واقعی رسید. زیرساخت‌های فرسوده، نشت گاز، تجهیزات نامناسب و سهل‌انگاری، دلایل اصلی بودند. با این اوصاف، تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی خریدی ساده نیست؛ انتخابی مسئولانه و فنی است که به‌شدت به چشم بازرسان آتش‌نشانی می‌آید. در تهران بیش از ۱۷۰۰۰ ساختمان پرخطر شناسایی شده‌اند و این آمار یعنی دنباله‌ی هر اشتباه در انتخاب دتکتور، کپسول یا شلنگ، هزینه‌ای انسانی است.
در این مطلب از ساتل صنعت، به دنیای وسیع استانداردهای فنی تا نکاتی که در اخذ تاییدیه آتش‌نشانی نقش دارند پا می‌گذاریم؛ پس تا انتها همراه ما بمانید.
چرا تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی مهم است؟
به نقل از سایت kanexfire: «برای اینکه خیالتان از عملکرد سریع و مطمئن تجهیزات در زمان حریق آسوده بماند، در زمان تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی باید به استانداردهای فنی هر محصول توجه کنید. استفاده از تجهیزات استاندارد، جان آتش‌نشانان و افراد را حفظ و خسارت‌های مالی را کاهش می‌دهد.»
تجهیزات غیر تخصصی یا بدون تاییدیه باعث خطا در عملیات و افزایش خطر می‌شوند. همچنین تنها تجهیزات تاییدشده از سوی سازمان آتش‌نشانی قابل قبول برای مجوز و بیمه هستند. مشاوره تخصصی در انتخاب این تجهیزات، تضمین‌کننده خریدی ایمن و مطابق استاندارد است؛ مشاوره‌ای که تیم ساتل صنعت با دل‌وجان انجام می‌دهند.
اهمیت تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی در موارد زیر هم به چشم می‌آیند:
- تجهیزات حرفه‌ای به‌صورت دقیق با سنسورها، دتکتورها و سامانه‌های اتوماسیون ایمنی هماهنگ می‌شوند.
- دما، رطوبت، گردوغبار یا فشار بالا عملکرد تجهیزات تخصصی را مختل نمی‌کند؛ چون برای این شرایط طراحی شده‌اند.
- در پروژه‌های ساختمانی، فقط تجهیزاتی که در لیست رسمی تاییدیه‌ها هستند، مجوز نهایی دریافت می‌کنند.
- تجهیزات تخصصی باکیفیت، دیرتر فرسوده شده و نیاز کمتری به سرویس‌های اضطراری دارند.
- در زمان حوادث، بیمه فقط خسارات تجهیزاتی را جبران می‌کند که دارای تاییدیه هستند.
- برای تجهیزات تخصصی، مستندات فنی و دستورالعمل‌های دقیق‌تری وجود دارد که آموزش استفاده را ساده‌تر می‌کند.
راهنمای گام‌به‌گام خرید و تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی
فرقی ندارد برای پروژه مسکونی یا تجاری به‌دنبال تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی هستید؛ به‌هرحال باید طبق قوانین جهانی و کشور خودتان پیش بروید. تجهیزات باید براساس نوع کاربری ساختمان، ریسک حریق و مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی انتخاب شوند. در ادامه درباره تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی به‌صورت طبقه‌بندی شده صحبت می‌کنیم.
۱- راهنمای خرید سیستم اعلام حریق
خرید سیستم اعلام حریق بخشی از تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی است. این تجهیزات برای شناسایی زودهنگام آتش‌سوزی و هشدار فوری طراحی شده‌اند:
- دتکتور دود: برای تشخیص دود ناشی از حریق، مناسب محیط‌های مسکونی و اداری تعبیه شده‌اند. (مقاله مرتبط: تفاوت دتکتور دودی و حرارتی)
- دتکتور حرارت: مناسب محیط‌هایی که دود عادی وجود دارد، مانند آشپزخانه‌ها یا پارکینگ‌ها هستند.
- دتکتور شعله: برای فضاهای صنعتی یا مکان‌هایی با خطر آتش شعله‌ور آنی به این سیستم اضافه شده‌اند.
- پنل مرکزی اعلام حریق: مرکز کنترل سیستم اعلام حریق است که هشدارها را دریافت و پردازش می‌کند.
- آژیر فلاشر: هشداردهنده صوتی و نوری که از اجزای سیستم اعلام حریق هستند و برای اطلاع‌رسانی سریع در محل به‌کار می‌روند.
- شستی اعلام حریق: جهت فعال‌سازی دستی سیستم هشدار توسط افراد حاضر در محل به کار می‌روند. (مقاله مرتبط: شستی اعلام حریق چیست)
- ماژول‌ها و تجهیزات جانبی: شامل رابط‌ها، کنترل‌کننده‌ها و تجهیزات سیستم اعلام حریق آدرس پذیر هستند که برای افزایش کارایی سیستم به کار می‌روند.
۲- تجهیزات اطفای حریق
طراحی سیستم اطفا حریق برای کنترل یا خاموش‌کردن آتش ضروری است.
- کپسول‌های آتش‌نشانی: انواع کپسول آتش‌نشانی در مدل‌های خاموش کننده های پودری، CO۲، فوم، آب و گاز طراحی می‌شوند. قابل‌حمل و متناسب با کلاس‌های مختلف آتش هستند.
- اسپرینکلرها: اسپرینکلر سیستم اطفای خودکار نصب‌شده در سقف است که وجودش در اجرای سیستم اطفا حریق ضرورت دارد. (مقاله مرتبط: اسپرینکلر چیست)
- سیستم‌های گازی: برای حفاظت از تجهیزات حساس مانند دیتاسنترها و اتاق‌های سرور تعبیه شده‌اند.
- سیستم اطفای حریق آیروسل: نیازی به لوله‌کشی ندارند و مناسب برای فضاهای بسته هستند.
- جعبه آتش‌نشانی: این جعبه‌ها شامل شیلنگ، نازل، کپسول و ابزار اطفای دستی هستند.
- پمپ و بوستر پمپ آتش‌نشانی: برای تامین فشار کافی در سیستم‌های اطفای ثابت به کار می‌روند.
- قرقره هوزریل و مانیتور آتش‌نشانی: برای پاشش آب یا فوم با فشار بالا در محیط‌های وسیع کاربرد دارند. (مقاله مرتبط: بوستر پمپ آتش نشانی چیست)
- فایربال: توپ اطفا حریق یا فایربال گوی خاموش‌کننده خودکار حریق با عملکرد فوری است.
۳- تجهیزات تهویه و کنترل دود
این تجهیزات برای تخلیه دود و گازهای سمی و بهبود دید در حریق به‌کار می‌روند. مبادا در زمان تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی از سیستم تهویه و سیستم کنترل دود غافل شوید.
- فن تخلیه دود: فن تخلیه دود مناسب ساختمان‌های بلند و فضاهای بسته است.
- سیستم فشار مثبت راه‌پله: سیستم فشار مثبت راه‌پله مانع ورود دود به مسیرهای فرار و پله‌ها می‌شود.
- دریچه تخلیه دود اتوماتیک: در سقف یا دیوارها نصب می‌شود و به‌صورت خودکار عمل می‌کند.
- کانال‌های مقاوم در برابر دود و حریق: برای انتقال ایمن هوای تمیز یا خروج دود به کار می‌رود.
۴- کابل‌های مقاوم در برابر حریق
کابل‌های مقاوم در برابر حریق برای حفظ عملکرد سیستم‌های اضطراری در زمان حریق کاربرد دارند (مقاله مرتبط: استانداردهای سیم و کابل در ساختمان):
- کابل‌های نسوز دارای تاییدیه استاندارد: به دمای بالا مقاوم هستند و بدون انتشار گاز سمی کارشان را انجام می‌دهند.
- داکت‌ها و سینی‌های مقاوم در برابر حریق: داکت‌ها با جنسی فلزی برای محافظت از مسیرهای عبور کابل کاربرد دارند.
- کلیپس و بست‌های نگهدارنده نسوز: کلیپس و بست‌های نگهدارنده نسوز برای نصب ایمن کابل‌های اضطراری مناسب هستند.
۵- رنگ‌ها و پوشش‌های مقاوم در برابر حریق
مقاومت سازه‌ها در برابر دمای بالا با استفاده از پوشش‌های ضدحریق بالا می‌رود.
- رنگ‌های ضدحریق: برای اسکلت فلزی و افزایش زمان تحمل گرما کاربرد دارند.
- رنگ‌های پایه سیمانی و گچی: رنگ‌های پایه سیمانی و گچی مناسب پوشش سطوح سقف و دیوار هستند.
- اسپری‌های فایرپروف صنعتی: این اسپری‌ها در تاسیسات نفت، گاز و پالایشگاه‌ها استفاده می‌شوند.
۶- درهای مقاوم در برابر حریق
- درب‌های مقاوم در برابر حریق برای جلوگیری از گسترش آتش در فضاهای داخلی ساختمان استفاده می‌شوند.
- درب‌های ضد حریق فلزی و چوبی که با درجه مقاومت مشخص طراحی می‌شوند. (مقاله مرتبط: درب ضد حریق چیست)
- درب‌های دارای تاییدیه UL یا CE که مناسب فضاهای عمومی، بیمارستانی و تجاری هستند.
- قفل‌ها و یراق‌آلات ضد حریق که عملکرد ایمنی بی‌نظیری در دماهای بالا دارند.
۷- پرده‌های مقاوم در برابر حریق
پرده ضد حریق جایگزین مناسبی برای درها در پروژه‌هایی با طراحی باز یا خاص هستند.
- پرده‌های اتوماتیک حریق: این پرده‌ها توسط دتکتور یا پنل اعلام حریق فعال می‌شوند.
- پرده‌های دودی: پرده‌های دودی برای جلوگیری از انتشار دود در فضاهای بزرگ استفاده می‌شوند.
- پرده‌های دارای تاییدیه EN۱۲۱۰۱: این پرده‌ها برای مراکز خرید، هتل‌ها و پایانه‌ها کاربرد دارند.
به نقل از سازمان آتش‌نشانی تهران: «در طراحی و اجرای سیستم کشف و اعلام حریق، رعایت الزامات یکی از استانداردهای معتبر یعنی استاندارد ملی ایران، NFPA، EN یا BS…الزامی است.»
اهمیت مشاوره در انتخاب و تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی
به جای کلمات سخت و ثقیل می‌خواهم خیلی واضح بگوییم که اهمیت مشاوره در انتخاب و تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی چیست؟ پروژه ساخت‌وسازی بزرگ در دست دارید و برای اخذ تاییدیه آتش نشانی، باید تجهیزات لازم را تهیه کنید. اما شما در این زمینه تخصص ندارید و تصمیم می‌گیرید تجهیزات را صرفا از فروشگاهی معمولی بخرید. چند ماه بعد، زمان بازدید بازرسان آتش‌نشانی می‌رسد؛ آنها متوجه می‌شوند که دتکتورها به درستی نصب نشده‌اند و کپسول‌های آتش‌نشانی، مناسب نوع حریق ساختمان نیستند. نتیجه؟ پرونده شما رد می‌شود و باید تجهیزات را دوباره تعویض کنید، هزینه‌های زیادی متحمل شوید و در نهایت زمان پروژه به تعویق میفتد. (مقاله مرتبط: انتخاب سیستم اعلام حریق ساختمان مسکونی)
اما اگر از ابتدا با تیمی متخصص مثل ساتل صنعت مشورت می‌کردید، با انتخاب درست و مطابق استاندارد، نه‌تنها نگرانی بابت رد شدن مجوز نداشتید، بلکه ایمنی ساختمان و افراد قطعی خواهد بود. تیم موفق ساتل صنعت با بیش از دو دهه تجربه تخصصی و تیمی از مهندسان خبره، مسیر پیچیده انتخاب و نصب تجهیزات آتش‌نشانی را برای شما روشن می‌کند تا با خیال راحت و هزینه‌ای بهینه، پروژه را به تجهیزاتی به‌روز و صد البته استاندرد مجهز کنید. کافی است برای ارتباط با کارشناسان به شماره ۲۲۸۷۵۳۵۰-۰۲۱ زنگ بزنید و از خدماتی مثل مشاوره اخذ تاییدیه آتش نشانی، تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی و اجرا و نصب براساس ضوابط سازمان آتش نشانی بهره‌مند شوید.
کلام آخر
در مسیر ساخت‌وساز، شاید خیلی از اشتباه‌ها جبران شوند اما وقتی پای ایمنی به میان می‌آید، جای آزمون‌و‌خطا نیست. تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی از آن دسته تصمیماتی است که اگر با مشاوره درست و انتخاب اصولی همراه نشود، جان و سرمایه را به خطر می‌اندازد. ساتل صنعت پویا کنار شماست تا همدلانه خیالتان را از بابت اخذ تاییدیه، استانداردها و اجرای صحیح راحت کند. همین حالا با ما تماس بگیرید و اولین قدم را برای ایمن‌سازی پروژه‌تان بردارید.
سوالات متداول
۱- مشاوره خرید تجهیزات آتش نشانی چه مراحلی دارد؟
مشاوره خرید تجهیزات آتش‌نشانی شامل ارزیابی خطرات آتش‌سوزی، توصیه برای انتخاب تجهیزات مناسب، پیشنهاد اقدامات پیشگیرانه و اطمینان از نصب و عملکرد صحیح سیستم‌ها است.
۲- تجهیزات آتش‌نشانی فردی کدام‌اند؟
لباس آتش نشانی، کلاه آتش نشانی، دستکش آتش نشانی، شیلنگ آتش نشانی و کفش ایمنی تجهیزات آتش‌نشانی فردی هستند.
۳- برای تامین تجهیزات تخصصی آتش نشانی جنس ارزان یا گران بخریم؟
براساس قیمت تصمیم‌گیری نکنید و بهتر است تجهیزاتی بخرید که ازطرفی کیفیت و قیمت مناسبی دارند و ازطرف دیگر شرکت‌های معتبر تهیه شده‌اند.
